شیر پلاگ ولو
شیر سماوری که به آن شیر پلاگ ولو (Plug Valve)، شیر گازی یا شیر مخروطی نیز گفته میشود، یک شیر صنعتی است که در داخل آن پلاگ یا توپی میباشد که در داخل یک مخروط یا سیلندر میچرخد و جریان سیال را کنترل میکند. این شیر از انواع شیرآلاتی است که از لحاظ عملکرد به دو مدل نیازمند به روغن کاری (Lubricated) و بدون نیاز به روغن کاری (Non Lubricated) دسته بندی می گردد.
متخصصان تکنوپایپ انواع شیر پلاگ ولو را به شیر سماوری جوشی، شیر سماوری برنجی و شیر سماوری چدنی تقسیم بندی می نمایند. شیر پلاگ ولو داری یک پلاگ (دیسک) استوانه ای یا یک پلاگ مخروطی می باشد. این شیرها از لحاظ دسته بندی شیرآلات در دسته شیر های قطع و وصل محسوب می گردند. در این سری شیرها، سیال از یک یا چند مسیر افقی عبور می کند و معمولا برای عبور سیال مایع و گاز قابل استفاده است و برای سیالات جامد قابل استفاده نیست.
شاید این سوال برای شما ایجاد گردد که شکل بدنه شیر پلاگ ولو چگونه است؟
متخصصان تکنوپایپ بر این باورندکه طراحی بدنه شیر پلاگ ولو به گونه ای می باشد که افت فشار بسیار کمی دارد. این امر منجر به این می گردد که با چرخاندن عملگر، استم شیر سماوری پلاگ آن را می چرخاند. لازم به ذکر است که اینگونه شیر ها در دسته ی شیر های ربع گرد (Quarter Turn) قرار می گیرند که با چرخش 90 درجه پلاگ سیال عبور می نماید و در هنگامی که پلاگ ولو در حالت باز باشد به علت این که سیال بدون زاویه در هنگام ورود به شیر سماوری از پلاگ عبور می کند با کمترین افت فشار مواجه می گردد.
مشخصات فنی شیر پلاگ ولو
از شیر پلاگ ولو برای قطع و وصل کردن جریان استفاده می نمایند با این تفاوت که مجرابند در این شیر به شکل استوانه ای یا مخروطی می باشد. طی پژوهش های متخصصان تکنوپایپ، بدنه این شیرها همیشه به شکلی طراحی می گردد که بتوان از مجرابند مخروطی یا استوانه ای استفاده کرد. مجرابند این شیرها دارای یک سوراخ برای عبور جریان می باشد. با چرخاندن 90 درجه ای دسته قسمت سوراخ شده مجرابند با ورودی و خروجی شیر در یک راستا قرار می گیرند و باعث باز شدن مسیر می شود.
توجه نمایید که ظرفیت شیرهای سماوری بستگی به قطر دهانه مجرابند دارد، هرچه این قطر به قطر ورودی و خروجی شیر نزدیک باشد، بازده این شیر پایین می آید. لازم به ذکر است که در سرویس های گازی بازده این شیر نسبت به شیر توپی به دلیل پایین بودن دقت تنظیم دبی برای تنظیم جریان سیال کمتر می باشد.
بدنه شیر پلاگ ولو (Body Plug Valve)
شیر پلاگ ولو بر اساس استاندارد API 6D-API 599-BS5353 ساخته شده است و بر اساس استاندارد API 6D آزمون می شود. بدنه پلاگ ولو به گونه ای طراحی شده است که با چرخش 90 درجه پلاگ سیال به راحتی عبور کرده و در صورت که برای کنترل کردن سیال استفاده گردد، شیر دچار افت فشار شده و به مرور زمان آسیب می بیند.
طی پژوهش های متخصصان تکنوپایپ، بدنه پلاگ ولو در سایزهای پایین دو اینچ معمولا به صورت رزوه ای و در سایز های بالا به صورت فلنجی و در جاهایی که فشار بالاست معمولا به صورت جوشی با ساقه بلند و یا ساقه کوتاه تولید و سیت شیر پلاگ ولو معمولا به صورت PTFE تفلن می باشد.
برای مشاهده لیست قیمت شیرآلات چدنی کلیک کنید.
پلاگ شیر سماوری (Plug & Plug Valve)
پژوهشگران تکنوپایپ بر این باورند که پلاگ شیر سماوری تاثیر قابل توجهی در عمر آن دارد. پلاگ به شکل استوانه ای مخروطی می باشد و port آن به چهار صورت تولید می شود. شیر سماوری با پلاگ صد در صد تریم که در این حالت حجم دبی ورودی با حجم دبی خروجی تقریبا برابر می باشد و پوشش دهی و پرداخت کاری پلاگ صد در صد انجام می گیرد. همچنین در پلاگ ولو با 50 درصد تریم حجم دبی خروجی ½ حجم ورودی و پوشش دهی و پرداخت کاری 50 درصد تولید می شود.
توجه نمایید که شیر سماوری با پلاگ 12 درصد تریم با حجم دبی خروجی تقریبا ¼ حجم ورودی می باشد و پرداخت و پوشش دهی سطحی آن 12 درصد کم تر از حالت های قبلی هست، شیر با پلاگ V port همانند 50 درصد تریم محسوب می گردد.
به نظر شما پلاگ شیرهای پلاگ ولو به چند حالت کلی تقسیم می گردد؟
گروه تکنوپایپ این گونه شیرها را در دو طبقه اصلی تقسیم بندی می نمایند. بیایید تا با هم نیم نگاهی به هریک از این موارد بیاندازیم.
الف)پلاگ ولو با توپی استوانه ای
متخصصان تکنوپایپ معتقدند که کاربرد اینگونه پلاگ با توجه به نوع آب بندی پلاگ و بدنه می باشد که می تواند توسط یک ترکیب آب بند کننده یا انبساط حجمی توپی و بدنه یا با ایجاد گره ای در نشیمن گاه رخ دهد.
ب)پلاگ ولو با توپی مخروطی
توجه نمایید که در این نوع پلاگ با توجه به جابجایی طولی، توپی مخروطی می تواند نشتی ایجاد شده در اثر سایش ذرات را برطرف نماید و آب بندی مورد نیاز را انجام دهد. این امر به دو حالت امکان پذیر می باشد. متخصصان تکنوپایپ این دو حالت را به شکل زیر شرح می دهند:
اولین حالت این است که پلاگ با قرار گیری روی نشیمنگاه بدنه چرخش 90 درجه خود را انجام می دهد و در حالت دوم پلاگ در زمان چرخش از روی نشیمنگاه بلند شده و پس از انجام چرخش دوباره روی سطح بدنه قرار می گیرد.
انواع پلاگ ولو از لحاظ روغن کاری
انواع پلاگ ولو از لحاظ روغن کاری به دو دسته پلاگ ولوهایی که نیاز به روغن کاری دارند و آنهایی که نیاز به روغن کاری ندارند، طبقه بندی می شود.
الف)پلاگ ولوهایی که نیاز به روغن کاری دارند:
از این نوع شیر در مواردی که به تعداد باز و بسته کردن زیاد در خط مورد نیاز باشد، استفاده می گردد. همچنین زمانی که رسوبات و مواد جامد در خط وجود دارد از این شیر استفاده می شود. به نظر شما جنس مواد تشکیل دهنده این پلاگ ولوها چیست؟ طی پژوهشهای متخصصان تکنوپایپ، جنس بیشتر مواد تشکیل دهنده در این مدل، شیرآلات فلزی می باشد. این امر خود دلیلی بر پدیده نشتی خواهد بود. اگر فاصله میان قطعات کاهش یابد، گشتاور بیشتری ایجاد می گردد که باعث بروز سایش در قطعات داخلی شیر می شود.
در راستای برطرف کردن این مسئله بر روی بدنه شیر و پلاگ آن شیارهایی ایجاد می گردد که با تزریق گریس از قسمت بالایی شیر باعث روان کاری آن شده و آببندی مطلوب را ایجاد می نماید. شاید شما به چرایی این مسئله بیاندیشد، پاسخ این است که می توان به راحتی نشیمن این شیر را با تزریق مواد روغنی به شیر تعویض کرد.
متخصصان تکنوپایپ برخی از مهمترین مزایای استفاده از شیرهای پلاگ ولو که نیاز به روغن کاری دارند را به شرح زیر بیان می نماید: سهولت در باز و بسته شدن، جلوگیری از اصطکاک میان قطعات، تعویض نشیمن شیر بدون آسیب رساندن به آن، جلوگیری از اکسیداسیون داخل شیر. شاید این سوال برای شما پیش بیاید که بیشترین استفاده از این شیرهای پلاگ ولو در کجاست؟ طی پژوهشهای متخصصان تکنوپایپ، این شیرها در صنعت گاز بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
ب)پلاگ ولوهایی که نیاز به روغن کاری ندارند:
در این نوع شیر پلاگ ولو برای آب بندی مجرابند و بدنه از دو رینگ ثابت داخل بدنه که مجرابند بین آنها می چرخد استفاده می گردد. لازم به ذکر است که سطح بین بدنه و مجرابند را با مواد پلیمری پوشانده می شود که تماس فلز با فلز به وجود نیاید. همچنین توجه نمایید که در بسیاری از موارد امکان روانکاری وجود ندارد، مثلا در شرایطی که از شیرآلات در صنایع زیرزمینی استفاده می گردد یا در مناطق دور از دسترس، که در این موارد الزام به استفاده از این نوع شیرآلات وجود دارد.
از جمله مزایای مهم دیگر شیرآلات مخروطی بدون نیاز به روغن این است که روغن روانکاری در معرض سیال قرار نمی گیرد. به نظر شما این ویژگی از پلاگ ولوها منجر به ایجاد چه نتیجه ای می گردد؟ متخصصان تکنوپایپ معتقدند که این امر منجر به جلوگیری از بروز مشکلات در تجهیزات پایین دستی می گردد. توجه نمایید که بیشترین استفاده از این نوع شیر در خطوط سیالات حساس می باشد.
چه زمانی از پلاگ ولو استفاده می شود؟
شیرهای صنعتی در فرآیندها برای کنترل و قطع و وصل جریان به کار می روند. پلاگ ولو شیر صنعتی است که برای کنترل جریان سیال مناسب می باشد. توجه نمایید که با استفاده از پلاگ ولو می توان سرعت حرکت سیال در لوله را افزایش یا کاهش داد. سیال با شیر پلاگ ولو به صورت دستی با اهرم و… قابل کنترل و تنظیم می باشد. با کمک دستی می توان جریان سیال را با اطمینان و دقت بالا تنظیم کرد.
متخصصان تکنوپایپ اذعان می نمایند که برای کنترل جریان سیال در سیستم ها می توان از نیدل ولو یا شیرهای سوپاپ دار، جایگزین شیرهای پلاگ استفاده نمود. این شیرها در مقایسه با پلاگ ولو قسمت های محرک بیشتری دارند که باعث سخت تر و گران تر شدن، نگهداری این شیرها می گردد. توجه نمایید که اگرچه پلاگ ولو برای کنترل جریان به کار می رود، اما در مواردی که نیاز به جریان ثابت یا پایدار می باشد، انتخاب مناسبی محسوب نمی گردد. توجه نمایید که پلاگ ولو با چرخش 15 درجه، از سایر مدل ها متداول تر است.
مزایا شیرهای پلاگ ولو
پژوهشگران تکنوپایپ برخی از مهمترین مزایا این شیرها را به شرح ذیل بیان می کنند:
- حداقل مقاومت در برابر عبور جریال سیال
- طول عمر این شیرها نسبت به دیگر شیر های قطع و وصل بیشتر است.
- قیمت این شیر ها نسبت به شیر توپی با توجه به کاربرد سیالات خاص ارزان تر می باشد.
- ارائه دهنده خدمات قابل اطمینان
- سرعت عمل باز و بستن این شیرآلات به دلیل ربع گرد بودن نسبت به شیرآلات قطع و وصلی دیگر بالاتر می باشد.
- امکان تزریق مواد آببندی در شیر سماوری برای تجدید آببند کردن از قسمت بالایی شیر امکان پذیر است.
- شیرهای پلاگ ولو با طراحی ساده و قطعات کمتر تولید می شوند که تعمیر و نگهداری این شیر را راحت تر می نماید.
- شیرهای پلاگ ولو می توانند در همان وضعیت که تنظیم می شود باقی بماند و به راحتی کار کنند.
- اپراتور به آسانی می تواند وضعیت بازو بسته کردن شیر را کنترل نماید.
معایب شیرهای پلاگ ولو
ما برخی از مهمترین معایب این شیرها را به شرح ذیل بیان می کنیم:
- به علت اصطکاک بالا به نیروی زیادی برای چرخش پلاگین، در این مدل ولوها نیاز می باشد.
- با وجود اینکه طراحی مشابه با بال ولوها دارند اما هزینه بالاتری دارند.
- به دلیل استفاده از پلاگین مخروطی، تعداد پورتهای آنها کاهش یافته است.
کاربرد پلاگ ولو
از منظر متخصصان تکنوپایپ، برخی از مهمترین کاربردهای پلاگ ولو به شرح زیر می باشد:
- از پلاگ ولو برای خطوط گاز و سیستم های تحت فشار Pig Barrell عکس العمل باز و بست سریع استفاده می شود.
- ایستگاه گاز
- از شیر پلاگ ولو برای فشارهای خلاء بالا استفاده می شود.
- با توجه به مدل چند راهی ورودی (چند پورت)، پلاگ ولو ها را می توان برای انحراف مسیر استفاده کرد.
در این مقاله سعی شد تا با معرفی شیرهای پلاگ ولو، دید وسیع تری در اختیار مخاطبان این بخش قرار بگیرد. در همین راستا با نگاهی بر موارد کلی و اساسی شیرهای پلاگ ولو، کلیه نکات ضروری به گونه ای مختصر و مفید ارائه شد. امید است که مشتریان عزیز با آگاهی نسبت به این موارد، انتخابهای بهتری را در پیش بگیرند. گروه تکنوپایپ با دارا بودن تجربیاتی درخشان در این عرصه، آماده ارائه کلیه خدمات درخور شان مشتریان مشکل پسند خود می باشد.
سوالات مهم شیر پلاگ ولو
بیشترین استفاده از این شیرهای پلاگ ولو در کجاست؟
شیرهای پلاگ ولو در صنعت گاز بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
مهمترین شیر انواع پلاگ ولو کدامها هستند؟
انواع شیر پلاگ ولو را به شیر سماوری جوشی، شیر سماوری برنجی و شیر سماوری چدنی تقسیم بندی می شود
شیرهای پلاگ ولو برای چه سیالاتی مناسب و برای چه سیالاتی نامناسب می باشند؟
معمولا شیرهای پلاگ ولو برای عبور سیال مایع و گاز قابل استفاده است و برای سیالات جامد قابل استفاده نیست.
آیا متخصصان تکنوپایپ شیرهای پلاگ ولو را توصیه می نمایند؟
ساختار شیرهای پلاگ ولو ساده بوده و غالباً از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه هستند.