مفهوم PN در لولهکشی
pn چیست؟
PN، که اختصار فرانسوی Pression Nominale است، به معنای فشار نامی یا فشار اسمی می باشد. این عبارت بیانگر فشار مجازی است که لوله قادر به تحمل آن می باشد. این عبارت از جمله مفاهیم تخصصی در عرصه لولهکشی است که هر کسی میخواهد در این زمینه فعالیت داشته باشد باید با آن آشنا باشد.
به کلیه اجزای یک سیستم لولهکشی با توجه به خواص مکانیکی آنها یک نام عددی داده میشود که PN نام دارد. این کمیت عددی به عنوان یک کمیت مرجع برای اجزای سیستم لولهکشی کاربرد دارد. این عبارت بیشتر در سیستمهای استاندارد اروپایی مانند DIN، EN، BS، ISO و غیره استفاده میشود. در واقع، PN در استاندارد ISO 7268 به عنوان یک عدد صحیح برای طبقهبندی شیرآلات و انواع لولهها از نظر فشار کاری استفاده میشود.
استاندارد BS ISO 7268 PN را به این صورت تعریف میکند: این یک علامت الفبایی-عددی است که به عنوان یک مرجع استفاده میشود. این علامت با ظرفیت فشار/دمای اجزای سیستم لولهکشی در ارتباط است و خواص مکانیکی مواد اجزا و مشخصات ابعادی اجزا را در بر میگیرد.
PN در لولههای پلی اتیلن و اهمیت آن
حال اگر به بحث PN در لولههای پلی اتیلن بپردازیم، این عبارت که بعد از سایز لوله پلی اتیلن استفاده میشود، نشاندهنده حداکثر فشاری است که آن لوله پلی اتیلن میتواند تحمل کند. لولههای پلی اتیلن در فشارهای کاری (PN) متفاوتی تولید میشوند و این فشار کاری قابل تحمل در دمای 20 درجه سانتیگراد است. این دما بهترین حالت کارکرد لولههای پلی اتیلن را نشان میدهد.
به عنوان مثال، لوله DN63 PE100 PN16 یک لوله پلی اتیلن است که از مواد PE100 ساخته شده، قطر داخلی 63 میلیمتر دارد و قادر است تا فشار 16 بار را تحمل کند. در این مثال، عدد 16 بیانگر فشار اسمی یا PN است. این عدد نشان میدهد که لوله مورد نظر تا چه حد فشار را تحمل میکند. بنابراین، در صنعت لولهکشی، این مهم است که لولههایی با فشار اسمی مناسب برای کاربرد مورد نظر انتخاب شود.
PN لولههای پلی اتیلن در جدول وزن و ضخامت لوله پلی اتیلن وجود دارد. این لولهها تک جداره از PN4 الی PN25 تولید میشوند و جزئیات این فشارها و مشخصات لولهها با PNهای مختلف در همان جداول مشخصات وزنی آمده است.
مشخصه مهمی که برای تشخیص PN لولههای پلی اتیلن بسیار حیاتی است، ضخامت دیواره لوله است. چراکه افزایش PN، به معنی افزایش ضخامت دیواره لوله و در نتیجه، توانایی تحمل فشار بیشتر است. بنابراین، در انتخاب لولههای پلی اتیلن، باید به نوع کاربرد و سطح فشار مورد نیاز توجه ویژهای شود.
یک لوله با PN بالا، با توجه به ضخامت بیشتر دیواره، مقاومت بیشتری در برابر فشار بالا خواهد داشت و از این رو، از لولههای با PN بالا در محیطهایی با فشار بالا استفاده میشود. به عنوان مثال، در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی که با فشارهای بالا روبرو هستند، از لولههای با PN بالا استفاده میشود که به لوله پلی اتیلن گازی و لوله فشار قوی پلی اتیلن معروف هستند.
به خلاصه، PN یک معیار حیاتی در انتخاب لولههای مناسب برای هر کاربرد است. با توجه به میزان فشاری که لوله باید تحمل کند، لوله با PN مناسب باید انتخاب شود. این میزان فشار ممکن است بر اساس نوع صنعت، میزان فشار در محیط کار و دیگر عوامل متغیر باشد. این تصمیمگیری حیاتی است چون انتخاب لوله با PN غیرمناسب میتواند منجر به خسارتهای جدی و حتی خطرناک شود. از این رو، درک درست از مفهوم PN و تاثیر آن بر خواص مکانیکی لوله، برای انتخاب درست لوله در هر کاربردی حیاتی است.